Voorwoord



Mijn vader is een Galema, mijn grootmoeder, een Kramer. Zij was  de oudste van alle kinderen van Frans Kramer en Siebrigje Brandsma:
Zij was Betsie Kramer, getrouwd met Ysbrand Jans Galema en woonden en boerden op Half Hichtum onder Bolsward.
Aan de hand van oude documenten heb ik eerder de gebeurtenissen gereconstrueerd, die er toe geleid hebben dat alle kinderen van Ysbrand en Betsie, op één na, naar Brabant kwamen. Mijn grootvader Ysbrand overleed reeds jong, op 38 jarige leeftijd. Mijn grootmoeder Betsie was vroeg weduwe en was met haar grote gezin toen bijna volledig aangewezen op haar ouders en haar ouderlijk huis in Kubaard. Toen zij kort daarna op 42 jarige leeftijd ook overleed werd haar broer Dirk Kramer, die reeds toeziend voogd was, voogd over de kinderen. Dit verklaart de band tussen de Brabantse Galema’s en de familie Kramer in Kubaard.
Ik heb dit in mijn jeugd ervaren, en ik ervaar het nu nog sterker dan toen. Ik voel mij allesbehalve een vreemde bij de familie Kramer, en hetzelfde geldt waarschijnlijk voor de van der Meers, de Tiel Groenesteges, de Ferwerda’s en de Van der Werfen, die ook een Kramer,  zussen van mijn grootmoeder, als grootmoeder hebben.  De nakomelingen van de broers van mijn grootmoeder: Hendrik, Gerrit, Dirk en Mebius Kramer, die de naam nog dragen, zijn daarin niet eenkennig. Deze uitgangspunten hebben het mij mogelijk gemaakt deze kroniek samen te stellen.
Negen hoofdstukken ( 4 t/m 12) vertellen het verhaal van negen zonen en dochters van Frans Gerrits Kramer en Siebrigje Brandsma, die in 1859 op Kubaard kwamen wonen, na de boerderij eerst opnieuw te hebben opgebouwd. Het verhaal is opgetekend uit de mond en de geschriften van familieleden, die mij hun herinneringen vertelden, en vele foto’s beschikbaar stelden. Hetgeen aan deze negen hoofdstukken voorafgaat zal voor velen echter nieuw zijn (1 t/m 3). Dit berust op documenten, die door Frans Kramer zorgvuldig op Kubaard zijn bewaard, en mij nu door Ysbrand Kramer, de huidige bewoner van Kubaard ter beschikking zijn gesteld.

Terwijl ik hiermee bezig was werd mij al gauw duidelijk, dat er bij leden van de familie Kramer belangstelling was voor het op schrift stellen van  het verleden zoals dit door de ouderen onder ons herinnerd wordt, dankzij de verhalen die hun ouders graag en vaak vertelden.
Graag wil ik enkele personen apart noemen. Cornelis Witteveen uit Roosendaal, door wiens bemiddeling wij een oude almanak van Gerrit Klazes Kramer uit 1856 terug ontvingen. Hij was mij ook ten alle tijd behulpzaam bij het ontrafelen van verwantschappen tussen talrijke Friese families uit vroeger tijden. Durk van der Zweep uit Rotterdam en Yeb Terwisscha van Scheltinga uit Tirns openden hun gegevensbestanden, wanneer ik er maar om vroeg. Henk Andela, bekend om zijn boek over de geschiedenis der Minderbroeders van Bolsward, verrijkte mijn inzicht in de katholieke minderheid, die onze families tot voor kort in Friesland vormden. Mebius Kramer uit De Bilt hielp mij bij verbetering en correctie van de tekst. En vervolgens zijn er degenen, uit wiens geschriften ik citeer; hen vermeld ik steeds ter plaatse.

In deze digitale uitgave van 2005 van de oorspronkelijke gedrukte uitgave uit 1997 zijn enkele correcties aangebracht. Ook heb ik hier en daar iets gewijzigd en/of  toegevoegd en het was mogelijk meer en grotere foto’s als illustratie te gebruiken. De weergave, de lay-out, is aangepast aan het medium.
Ik heb daarbij getracht een goede leesbaarheid te behouden. Bladeren, dat we gewend zijn in een boek, is in dit medium ook mogelijk. Door te klikken op de aangebrachte verwijzingen (hyperlinks) kan men snel iets terugvinden of opzoeken.
Van hen die sinds 1997 zijn overlijden, heb ik zo goed mogelijk getracht dit aan te geven.
Ik wens de lezer evenveel plezier bij het lezen als ik heb gehad bij het eerste schrijven en bij deze nieuwe uitgave.

Joseph Galema


KRAMERKRONIEK 2005:
*U bevindt zich op ‘Voorwoord’*
Gebruik, Inhoud, Voorwoord, Indeling en Overzicht.
Gerrit Klazes Kramer en Hendrik Mebius Brandsma
Frans Kramer en Siebrigje Brandsma
Betsie, Hendrik, Apollonia, Johanna, Gerrit, Dirk, Klaske, Mebius, Pietje.
Register.